Main Page English Version  
Previous Up Next

Жесткокрылые белорусского верхового болота "Ельня" (список и статья Г.Г. Сушко)


 

Жесткокрылые верхового болота "Ельня"

 


Г.Г. Сушко


gennadis@rambler.ru

 

Введение

 

Верховые болота - островные экосистемы со специфическим микроклиматом и характерным комплексом растительности. Они являются местообитанием для небольшого числа холодолюбивых видов животных, имеющих преимущественно европейско-сибирское распространение. Многие из них нашли убежище на верховых болотах в послеледниковый период и являются гляциальными реликтами [6]. Поэтому изучение сообществ жесткокрылых верховых болот представляет несомненный научный интерес. К настоящему времени имеются данные о жуках Средней, Центральной и Северной Европы [2-5]. Однако там практически не сохранились естественные верховые болота. В меньшей мере хозяйственной деятельности подвержены болота Восточной Европы. В связи с этим состав их фауны требует более детального изучения.

Большой интерес у исследователей вызывает болотный массив "Ельня", который считается одним из крупнейших в Европе. Он находится на северо-западе Беларуси. Его площадь - 19984 га. Координаты: 55°34' N 27°55' E. Болото является ядром ландшафтного заказника республиканского значения "Ельня", который можно назвать важнейшим звеном в системе особо охраняемых территорий (ООПТ) Беларуси, так как он включает комплекс редких для условий страны бореальных растительных сообществ с охраняемыми видами растений и животных.

 

На территории болота расположено 35 олиготрофных озер, самое большое из которых - "Ельня" (площадь - 5,2 кв. км.). Центральная, выпуклая часть болота возвышается над окружающим суходолом на 5-7 м. Общая мощность торфяного пласта - 8,3 м [7]. Верховые болота Европы имеют примерно одинаковый возраст и образовались после отступления Валдайского ледника 11-12 тысяч лет назад. Начало образования олиготрофных болот Беларуси относят к раннему голоцену. Многие крупные болотные массивы, в том числе и "Ельня", берут свое начало в позднем триасе [1].

 

 


 

Полный текст статьи с цветными фотографиями представлен автором в файле формате MS Word . Здесь мы воспроизводим только список жуков по семействам и перечень литературы.

 



В различных биотопах установлено 212 видов жуков. Наибольшим видовым разнообразием отличаются обитатели мохового яруса (149 видов). Среди них большинство составляют жужелицы и стафилиниды. В травянисто-кустарничковом ярусе, где преобладают по числу видов листоеды и долгоносики, выявлен 121 вид. В древесном ярусе - меньше всего видов (42). Здесь больше всего листоедов. Стенобионты Agonum ericeti, Cyphon congsbergensis, Coccinella hyeroglyphica, Cantharis quadripunctatus, Plateumaris discolor входят в состав групп доминантов и субдоминантов. В эти же группы входят и гигрофилы Carabus clathratus, Pterostichus diligens, P.rhaeticus, Ocypus fuscatus, Cyphon padi, Actenicerus sjaelandicus.

 

Список видов жуков (Coleoptera) верхового болота "Ельня"

 

Сем. Carabidae

Cicindela campestris Linnaeus, 1758. Notiophilus palustris (Duftschmid, 1812). Carabus cancellatus Illiger, 1798. C. clathratus Linnaeus, 1761. C. glabratus Paykull, 1790. C. granulatus Linnaeus, I758. C. hortensis Linnaeus, 1758. C. nitens Linnaeus, 1758. Cychrus caraboides (Linnaeus, 1758). Elaphrus riparius (Linnaeus, 1758). Dyschiriodes globosus Herbst, 1784. D. tristis (Stephens, 1827). Epaphius rivularis (Gyllenhal, 1810). E. secalis (Paykull, 1790). Trechus quadristriatus (Schrank, 1781). Asaphidion flavipes (Linnaeus, 1761). Bembidion guttula (Fabricius, 1792). B. humerale Sturm,1825. B. properans (Stephens, 1828). B. quadrimaculatum (Linnaeus, 1761). Poecilus cupreus (Linnaeus, 1758). P. versicolor (Sturm, 1824). Pterostichus diligens (Sturm, 1824). P. macer (Marsham, 1802). P. minor (Gyllenhal, 1827). P. niger (Schaller, 1783). P. nigrita (Paykull, 1790). P. oblongopunctatus (Fabricius, 1787). P. quadrifoveolatus Letzner, 1852. P. rhaeticus Heer, 1838 Calathus melanocephalus (Linnaeus, 1758). C. micropterus (Duftschmid, 1812). Agonum ericeti (Panzer, 1809). A. sexpunctatum (Linnaeus, 1758). Platynus assimilis (Paykull, 1790). Oxypselaphus obscurus (Herbst, 1784). Amara brunnea (Gyllenhal, 1810). A. communis (Panzer, 1797). A. convexior Stephens, 1828. A. equestris (Duftschmid, 1812). A. ovata (Fabricius, 1792). A. plebeja (Gyllenhal, 1810). Curtonotus aulicus (Panzer, 1797). Bradycellus ruficollis (Stephens, 1828). Dicheirotrichus cognatus (Gyllenhal, 1827). Acupalpus flavicollis (Sturm, 1825). A. parvulus (Sturm, 1825). Harpalus affinis (Schrank, 1781). Ophonus rufibarbis (Fabricius, 1792). Pseudoophonus rufipes (Degeer, 1774). Dromius quadrimaculatus (Linnaeus, 1758). D. schneideri Crotch, 1871.

Сем. Leiodidae

Amphicyllis globus (Fabricius, 1792). Agathidium atrum (Paykull, 1798).

Сем. Silphidae

Nicrophorus humator Olivier, 1790. N. vespillo (Linnaeus, 1758). N. vespilloides Herbst, 1783. Thanatophilus dispar Herbst, 1793. Phosphuga atrata (Linnaeus, 1758).

Сем. Cholevidae

Catops westi Krogerus, 1931.

Сем. Staphylinidae

Philonthus atratus (Gravenhorst, 1802).Ph. cognatus Stephens, 1832 Ph. decorus (Gravenhorst, 1802). Ph. furcifer Renkonen, 1937. Ph. marginatus (Strom, 1768). Ph. spinipes Sharp, 1867. Ph. subuliformis (Gravenhorst, 1802). Ph. varius (Gyllenhal, 1810). Ontholestes murinus (Linnaeus, 1758). O. tesselatus (Geoffroy, 1785). Platydracus fulvipes (Scopoli, 1763). P. latebricola (Gravenhorst, 1806). S. dimidiaticornis Gemminger, 1851. S. erythropterus Linnaeus, 1758. Ocypus fuscatus (Gravenhorst, 1802). O. nero (Faldermann, 1835). O. picipennis (Fabricius, 1792). Quedius molochinus (Gravenhorst, 1806). Gyrohypnus atratus (Heer, 1839). Xantholinus linearis (Olivier, 1795). X. tricolor (Fabricius, 1787). Lathrobium brunnipes (Fabricius, 1792). L. fovulum Stephens, 1833. L. volgense Hochhuth, 1851. Ochthephilum fracticorne (Paykull, 1800). Stenus biguttatus (Linnaeus, 1758). S. similis (Herbst, 1784). Acidota crenata (Fabricius, 1792). Scaphidium quadrimaculatum Olivier, 1790. Anotylus rugosus (Fabricius, 1775). Ischnosoma bergrothi Hellen, 1925. I. lonngicorne Maklin, 1847. I. splendidum (Gravenhorst, 1806). Bolitobius analis (Fabricius, 1787). B. formosus (Gravenhorst, 1806). B. inclinans (Gravenhorst, 1806). Conosoma pedicularius (Gravenhorst, 1802). Tachyporus chrysomelinus (Linnaeus, 1758). T. hypnorum (Fabricius, 1775). T. nitidulus (Fabricius, 1781). Tachinus laticollis Gravenhorst, 1802. T. rufipes (Linnaeus, 1758). Aleochara bipustulata (Linnaeus, 1761). Atehta fungi (Gravenhorst, 1806). Drusila canaliculata (Fabricius, 1787). Zyras collaris (Paykull, 1800). Z. cognatus (Markel, 1842). Bolitochara pulchra (Gravenhorst, 1806). Gymnusa brevicornis (Paykull, 1800).

Ceм. Histeridae

Plegaderus caesus (Herbst, 1792). Hister unicolor (Linnaeus, 1758). Margarinotus ventralis (Marseul, 1854).

Ceм. Eucinetidae

Eucinetus haemorrhoidalis (Germar, 1818).

Ceм. Scirtidae

Cyphon congsbergensis Munster, 1924. C. padi (Linnaeus, 1758). C. pubescens (Fabricius, 1792). C. variabilis (Thunberg, 1787).

Ceм. Scarabaeidae

Geotrupes stercorarius (Linnaeus, 1958). Aphodius distinctus (Muller, 1776). A. prodromus (Brahm, 1790). A. rufipes (Linnaeus, 1758). Trichius fasciatus (Linnaeus, 1758).

Сем. Lycidae

Pyropterus nigroruber (Degeer, 1774). Сем. Cantharidae

Сем. Cantharidae

Cantharis fulvicollis (Fabricius, 1792). C. fusca Linnaeus, 1758. C. pallida Goeze, 1777. C. quadripunctata (Muller, 1764). Absidia schoenherri (Dejean, 1837). Malthinus biguttatus (Linnaeus, 1758).

Сем. Elateridae

Athous haemorrhoidalis (Fabricius, 1801). Actenicerus sjaelandicus (Muller, 1764). Ampedus balteatus (Linnaeus, 1758). A. sanguinolentus (Schrank, 1776). А. pomorum (Herbst, 1784). Sericus brunneus (Linnaeus, 1758). Agriotes lineatus (Linnaeus, 1767). A. obscurus (Linnaeus, 1758). Dalopius marginatus (Linnaeus, 1758).

Cем. Throscidae

Throscus dermestoides (Linnaeus, 1767).

Сем. Buprestidae

Trachys minutus (Linnaeus, 1758).

Сем. Byrrhidae

Cytilus auricomus (Duftschmid, 1825). C. sericeus (Forster, 1771). Byrrhus arietinus Steffahny, 1842. B. fasciatus (Forster, 1771). B. pilula (Linnaeus, 1758).

Сем. Melyridae

Dasytes niger (Linnaeus, 1761). D. plumbeus (Muller, 1776).

Cем. Nitidulidae

Meligethes aeneus aeneus (Fabricius, 1775). M. ochropus Sturm, 1845. Soronia grisea (Linnaeus, 1758).

Cем. Sphindidae

Aspidiphorus orbicularis (Gyllenhal, 1808).

Сем. Cryptophagidae

Cryptophagus dorsalis Sahlberg, 1819.

Cем. Phalacridae

Olibrus aeneus (Fabricius, 1792). Stilbus atomarius (Linnaeus, 1776).

Сем. Coccinellidae

Scimnus suturalis Thunberg, 1795. Hyperaspis reppensis (Herbst, 1783). Chilocorus bipustulatus (Linnaeus, 1758). Ch. renipustulatus (Scriba, 1790). Calvia decemguttata (Linnaeus, 1767). Anatis ocellata (Linnaeus, 1758). Hippodamia tredecimpunctata (Linnaeus, 1758). Coccinella hieroglyphica Linnaeus, 1758. C. septempunctata Linnaeus, 1758.

Сем. Latridiidae

Corticarina fuscula (Gyllenhal, 1827). C. gibbosa (Herbst, 1793).

Сем. Cisidae

Cis setiger Mellie, 1848.

Сем. Colydiidae

Bitoma crenata (Fabricius, 1755).

Сем. Oedemeridae

Oedemera lurida (Marsham, 1802).

Cем. Tenebrionidae

Diaperis boleti (Linnaeus, 1758).

Сем. Lagriidae

Lagria hirta (Linnaeus, 1758).

Ceм. Anaspidae

Anaspis flava (Linnaeus, 1758).

Сем. Cerambycidae

Rhagium mordax (Degeer, 1775). Pogonocherus fasciculatus (Degeer, 1775).

Сем. Chrysomelidae

Plateumaris discolor (Herbst, 1795). Cryptocephalus decemmaculatus (Linnaeus, 1758).
C. labiatus (Linnaeus, I76I). Chrysolina sanguinolenta (Linnaeus, 1758). Phaedon cochleariae (Fahricius, 1792). Chrysomela collaris Linnaeus, 1758. Ch. populi Linnaeus, 1758. Linnaeidea aenea (Linnaeus, 1758). Phratora vittelinae (Linnaeus, 1758). Ph. vulgatissima (Linnaeus, 1758). Lochmaea caprea (Linnaeus, 1758). L. suturalis (Thomson, 1866). Agelastica alni (Linnaeus, 1758). Luperus longicornis (Fabricius, 1781). Phyllotreta nemorum (Linnaeus, 1758). Ph. undulata Kutschera, 1860. Aphthona erichsoni (Zetterstedt, 1838). A. euphorbiae (Schrank, 1781). Longitarsus parvulus (Paykull, 1799). Altica palustris Weise, 1888. Batophila rubi (Paykull, 1799). Asiorestia impressa (Fabricius, 1801). Crepidodera aurata (Marsham, 1802). C. aurea (Geoffroy, 1785). C. fulvicornis (Fabricius, 1792). Chaetocnema mannerheimi (Gyllenhal, 1827). Cassida margaritacea Schaller, 1783.

Сем. Bruchidae

Bruchus affinis Frolich, 1799. B. loti Paykull, I800.

Сем. Atellabidae

Deporaus betulae (Linnaeus, 1758). Apoderus coryli (Linnaeus, 1758).

Сем. Apionidae

Apion apricans Herbst, 1797. A. cerdo Gerstaecker, I854. A. fulvipes (Geoffroy, 1785). A. gyllenhali Kirby, 1808. A. hookeri Kirby, 1808. A. seniculus Kirby, 1808. A. simile Kirby, 1811. A. subulatum Kirby, 1808. A. viciae (Paykull, I800).    

Сем. Curculionidae

Otiorhynchus nodosus (Muller, 1764). Phyllobius pyri (Linnaeus, 1758). Polydrusus pilosus Gredler, 1866. Sciaphilus asperatus (Bonsdorff, 1785). Strophosoma capitatum (Degeer, 1775). Sitona lineatus (Linnaeus, 1758). Hypera adspersa (Fabricius, 1792). H. arator (Linnaeus, 1758). H. denominanda (Capiomont, 1868). H. meles (Fabricus, 1792). H. nigrirostris (Fabricius, 1775).    H. viciae (Gyllenhal, 1792). Ellescus scanicus (Fabricius, 1787). Brachonyx pineti (Paykull, 1792). Rhynchaenus iota (Fabricus, 1787). Rh. loricerae (Herbst, 1795). Rh. pratensis (Germar, 1821). Rh. salicis (Linnaeus, 1758). Rh. stigma (Germar, 1821). Anoplus plantaris (Naezen, 1794). Magdalis phlegmatica (Herbst, 1797). Hylobius abietis (Linnaeus, 1758). Pissodes pini (Linnaeus, 1758). Acalles camelus (Fabricius, 1792). Neophytobius quadrinodosus (Gyllenhal, 1813). Tapinotus sellatus (Fabricius, 1794). Coeliodes nigritarsis Hartmann, 1895. Micrelus ericae (Gyllenhal, 1813). Ceutorhynchus erysimi (Fabricius, 1787). C. punctiger (Sahlberg, 1835). Ceuthorhynchidius floralis (Paykull, 1792). C. obstrictus (Marsham, 1802). Cidnorhinus quadrimaculatus (Linnaeus, 1758).

Сем. Scolytidae

Hylurgops palliatus (Gyllenhal, 1813). Hylesinus fraxini (Panzer, 1799). Tomicus minor (Hartig, 1834). T. piniperda (Lmnaeus, 1758). Orthotomus proximus (Eichhoff, 1868). Crypturgus cinereus (Herbst, 1783). C. pusillus (Gyllenhal, 1813).

 

Литература

 

  1. Бепенькi С.Г., Курзо Б.В. Узрост тарфяных месцанараджэнняу верховога тыпу Беларуси i паходжанне пагранiчных гарызонтау // Весцi АН БССР. Сер. бiял. навук. - 1988. No 2. - С. 27-31.
  2. Мossakowski D. Die Kaferfauna wachsender Hochmoorflachen in der Ersterweger Dose // Drosera. – 1977. – Bd 19. – S 63-72.
  3. Peus F. Beitrage zur Kenntnis der Tierwelt nordwestdeutscher Hochmoore. Eine okologische Studie. Insecten, Spinnentiere, Wirbeltiere // Z. Morphol. Okol. Tiere. –1928. – Bd. 12. – S. 533 –683.
  4. Roubal J. Die Coleopterenwelt (Tyrphobionte, Tyrphophile, Tyrphoxene etc.) der Treboner (Wittingauer) Moore. // Folia Zool. Hydrobiol. - 1934. - Bd. 7. - S. 56-97.
  5. Silfverberg H. Enumeratio coleopterorum Fennoscandiae et Daniae. - Helsinki: Helsingfors Entomologiska Bytesforening. - 1979. - 79 p.
  6. Spitzer K., Havel L. Erde der Eiszeit. Hochmoor-Insekten im Bohmerwald // Nationalpark. – 1985, - No 47. – S. 40-42.
  7. Якушко О.Ф. Белорусское Поозерье.- Мн.: Вышейшая школа, 1971. - 336 с.